Aydın merkezli Polat OSGB’den gelen çarpıcı veriler, Türkiye’deki iş kazalarının büyük bir çoğunluğunun alınmayan basit önlemlerden kaynaklandığını ortaya koyuyor. İş Güvenliği Uzmanı Emin Tükel, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin bir maliyet kalemi değil, geleceğe yapılan kritik bir yatırım olduğunu vurguladı. Ülke ekonomisine yıllık 10 milyar doları aşan maliyetiyle ciddi bir yara açan iş kazalarına karşı farkındalığın artırılması gerektiğini belirtti.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun Önemi

30 Haziran 2012’de yayımlanarak 1 Ocak 2013’te yürürlüğe giren ve 2025 itibarıyla tüm iş yerlerini kapsayan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun üzerinden yaklaşık 13 yıl geçtiğini hatırlatan Tükel, bu sürenin iş güvenliğinin vazgeçilmezliğini gözler önüne serdiğini ifade etti. Başlangıçta tartışmalara yol açsa da, kanunun iş kazalarını azaltmada ve iş yerlerinde güvenli bir ortam sağlamada ne kadar kilit bir rol oynadığı zamanla anlaşıldı. İstatistikler, kazaların büyük oranda insan kaynaklı ihmaller ve tedbir eksikliğinden kaynaklandığını gösteriyor. Avrupa’da iş kazaları sıralamasında üst sıralarda yer alan Türkiye’nin bu konudaki karnesi, ekonomik kayıpların boyutunu da gözler önüne seriyor. Tükel, mevcut maliyetin sadece yüzde 25’inin önleyici tedbirlere harcanmasıyla hem can kayıplarının engellenebileceğini hem de ekonomiye milyarlarca dolarlık katkı sağlanabileceğini belirtti.

Farkındalık Eksikliği ve Yatırım Mantığı

Polat OSGB Sorumlu Müdürü Emin Tükel, iş güvenliği alanında en büyük sorunun ‘farkındalık eksikliği’ olduğunu dile getirdi. İşverenlerin İSG hizmetlerini bir gider kalemi olarak görme eğiliminde olduğunu ancak alınmayan her önlemin, ileride çok daha büyük maliyetlere ve telafisi imkansız sonuçlara yol açtığını vurguladı. Tehlike sınıfı ayrımı gözetmeksizin tüm iş yerlerinin artık İSG hizmeti almak zorunda olduğunu hatırlatan Tükel, basit önlemlerin dahi ağır yaralanma ve ölüm vakalarının önüne geçebileceğini söyledi. Bu noktada, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına sadece formalite gereği değil, bilinçli bir şekilde uyulması gerektiğinin altını çizdi.

Kazalara Yol Açan Temel Nedenler ve Çözümler

Tükel, iş kazalarının önlenmesi için alınması gereken basit ama etkili tedbirleri şöyle sıraladı:

• Elektrik panolarının düzenli kontrolü
• Makine koruyucularının yerinde olması
• Yüksekte çalışma ekipmanlarının standartlara uygunluğu
• Kimyasal etiketlerinin güncelliği
• Düzenli verilen eğitimlerle farkındalığın artırılması
• Çalışanlara yılda en az bir kez iş güvenliği eğitimi verilmesi

Maalesef ülkemizde yaygın olan ‘Bana bir şey olmaz’ anlayışının en büyük tehlike olduğunu belirten Tükel, çalışanların alışkanlıklarından kaynaklanan risk alma davranışlarının da kazaları tetiklediğini ifade etti. Kişisel koruyucu ekipman kullanmamanın bir cesaret göstergesi değil, istatistiksel olarak büyük bir kumara benzediğini ve bu kumarda kaybedenin çoğunlukla çalışanın kendisi olduğunu söyledi.